Αιμίλιος Βεάκης
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Αιμίλιος Βεάκης | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Αιμίλιος Βεάκης (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 13 Δεκεμβρίου 1884 Πειραιάς |
| Θάνατος | 29 Ιουνίου 1951 Αθήνα |
| Αιτία θανάτου | εγκεφαλικό επεισόδιο |
| Τόπος ταφής | Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Σπουδές | δραματική σχολή Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ηθοποιός θεατρικός συγγραφέας ποιητής σκηνοθέτης ζωγράφος |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Σμαράγδα Βεάκη (έως 1951) |
| Τέκνα | Μαίρη Βεάκη Γιάννης Βεάκης Δημήτρης Βεάκης |
| Συγγενείς | Ιωάννης Βεάκης (παππούς) |
Ο Αιμίλιος Βεάκης (Πειραιάς, 13 Δεκεμβρίου 1884 – Αθήνα, 29 Ιουνίου 1951) υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ηθοποιούς. Διακρίθηκε στους Βαλκανικούς πολέμους, έλαβε μέρος στην Αντίσταση κατά την Κατοχή ως μέλος του ΕΑΜ, αλλά αργότερα δέχτηκε διώξεις λόγω των αριστερών του πεποιθήσεων.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Εγγονός του λόγιου και θεατρικού συγγραφέα Ιωάννη Βεάκη, αλλά ορφανός και από τους δυο γονείς, πέρασε τα παιδικά του χρόνια μαζί με άτεκνους συγγενείς. Παρά τις ενστάσεις των κηδεμόνων του, γράφτηκε σε ηλικία 16 ετών (1900) στη Βασιλική Δραματική Σχολή. Μετά την απότομη διακοπή της δραματικής σχολής του Βασιλικού Θεάτρου, εισήχθη στη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου και σπούδασε ζωγραφική. Το 1901, όμως, διέκοψε τις σπουδές του και άρχισε την καριέρα του ως ηθοποιός στον Βόλο με τον θίασο της Ευαγγελίας Νίκα. Από τότε θα περιοδεύσει στις επαρχίες όπου υπάρχει ελληνικό στοιχείο, μέχρι την επιστράτευσή του στους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913), κατά την οποία και θα προαχθεί σε λοχία λόγω «ανδραγαθίας».
Επιστρέφοντας από το μέτωπο, ο Βεάκης συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους θιάσους της εποχής (Τηλέμαχου Λεπενιώτη, Χριστίνας Καλογερίκου, Μαρίκας Κοτοπούλη, Κυβέλης, Θωμά Οικονόμου) και διακρίθηκε σε όλα τα θεατρικά είδη. Αναδείχθηκε εξαίρετος καρατερίστας και διέπρεψε στις κλασικές τραγωδίες και δράματα. Σταθμός στην καριέρα του θεωρήθηκε η ερμηνεία του Οιδίποδα στην ομώνυμη τραγωδία (Οιδίπους τύραννος), σε σκηνοθεσία του Φώτου Πολίτη με την Εταιρεία Ελληνικού Θεάτρου. Από το 1932 μεσουράνησε στο επανασυσταθέν Βασιλικό Θέατρο, ως Εθνικό Θέατρο. Διετέλεσε και ο ίδιος θιασάρχης του, καθώς επίσης και καθηγητής υποκριτικής στην επαγγελματική σχολή του Εθνικού θεάτρου.
Πόλεμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, συνεργάστηκε με την κυρία Κατερίνα και συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση από τις τάξεις του ΕΑΜ. Μετά τα Δεκεμβριανά, ακολούθησε το ΕΑΜ μαζί με άλλους ηθοποιούς στην υποχώρηση προς τα βουνά, όπου και συνέχισαν να δίνουν θεατρικές παραστάσεις. Υπήρξε μέλος του Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου. Για αυτήν την πολιτική του τοποθέτηση ο Βεάκης μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας αντιμετώπισε διώξεις που κλόνισαν την υγεία του και έκαμψαν την ιδιοσυγκρασία του.
Θάνατος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Συνταξιοδοτήθηκε το 1947 και έκανε κάποιες σποραδικές εμφανίσεις, μέχρι τις αποχαιρετιστήριες παραστάσεις του στο Εθνικό Θέατρο τον Απρίλιο και το Μάιο του 1951. Πέθανε ξεχασμένος και πένης και κηδεύτηκε στο Α' Νεκροταφείο.
Οι τιμές μετά θάνατον
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά τον θάνατό του, αναγνωρίστηκε μερικώς η τεράστια προσφορά του στο ελληνικό θέατρο με ορισμένες τιμητικές κινήσεις. Το σύγχρονο θερινό θέατρο -τύπου αρχαίου θεάτρου- "Σκυλίτσειο" στη Καστέλλα, στον Πειραιά, που είχε ανεγείρει ο δήμαρχος Αριστείδης Σκυλίτσης το 1969, μετονομάσθηκε το 1976 σε "Βεάκειο".[1] Επίσης προτομή του Αιμίλιου Βεάκη ανεγέρθη στη δεξιά πλευρά της πρόσοψης του Δημοτικού Θεάτρου του Πειραιά, ενώ το θεατρικό μουσείο απονέμει σε άνδρες ηθοποιούς από το 1994 και ανά διετία, το έπαθλο «Αιμίλιος Βεάκης» για την ερμηνεία α' ανδρικού ρόλου, καθώς και το τιμητικό έπαθλο Βεάκη για τη συνολική προσφορά τους στο θέατρο.
Κινηματογραφικές ερμηνείες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Έτος | Τίτλος | Ρόλος |
|---|---|---|
| 1927 | Έρως και κύματα | |
| 1929 | Μαρία Πενταγιώτισσα | λήσταρχος Λαμάρας |
| Αστέρω [2] | κυρ-Μήτρος | |
| Το λιμάνι των δακρύων | καπετάνιος | |
| 1943 | Η φωνή της καρδιάς [3] | κυρ-Σπύρος |
| 1945 | Η ανθοπώλις των Αθηνών | |
| 1946 | Πρόσωπα λησμονημένα [3] | Νίκος Μακρίδης |
| 1950 | Τα αρραβωνιάσματα | Βαγγέλης Λεμπέσης |
| Οι απάχηδες των Αθηνών | Ανδρέας Βερέμης |
Συγγραφικό έργο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Έτος | Τίτλος | Είδος |
|---|---|---|
| 1914 | Πολεμικαί εντυπώσεις | αφήγημα |
| 1926 | Τραγούδια της αγάπης | ποιήματα |
| 1934 | Ρηνούλα
Οι θεατρίνοι Συμπληγάδες Επτά εκατομμύρια εισόδημα Ταπεινοί και καταφρονεμένοι |
θεατρικό
μυθιστόρημα θεατρικό θεατρικό θεατρικό |
| 1945 | Δερβενοχώρια | ποιήματα |
Θεατρικές Παραστάσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Όλες οι πληροφορίες προέρχονται από το έντυπο πρόγραμμα της κάθε παράστασης ή/και από σχετικά δελτία τύπου.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αρχείο Εθνικού Θεάτρου
- Who is Who
- Έλληνες - Ελληνίδες ηθοποιοί
- Θόδωρος Έξαρχος: "Έλληνες ηθοποιοί - Αναζητώντας τις ρίζες", Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών
- www.90lepta.com
- www.retrodb.gr
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ ΜΑΡΚΑΚΗ, ΑΝΤΩΝΙΑ (2018). ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΧΩΡΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ. ΠΥΡΓΟΣ: ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. σελ. 63.
- ↑ ΒΛΑΧΟΥ, ΑΣΗΜΙΝΑ (2019). ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ «ΡΟΖ» ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ. σελ. 41.
- ↑ 3,0 3,1 «Αιμίλιος Βεάκης (Ηθοποιός)». Φίνος Φιλμ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2023.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Αιμίλιος Βεάκης στον Πανδέκτη, του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.
Αιμίλιος Βεάκης (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
